'ሽሕ ሞት ምምዋት'

"ናጽነተይ ክረክብ ደልዬ፤ ንናጽነተይውን ክ ዋጋእ ደልዬ፤ ካብቲ ዘለዅኦ ዒንክላላ ክ ወጽእ ደልዬ።"ሕጂ ወዲ 17 ዓመት ዝዀነ ጀማል ከምዚ ይብል ። ጃማል ልክዕ ከምቶም ንነዊሕ እዋን ብዘጋጠመ ቅልውላው ኣብ መዓስከር ዝዓበዩ መንእሰያት ካብ ህይወት ዝያዳ ኺረክብ ይደሊ እኳ እንተ ነበረ ብዙሕ ኣጋጣሚታትን ዝወሓደ ሕጋዊ መገድታትን ግን ኪረክብ ኣይከኣለን ። ምብራቕ ሱዳን ቅድሚ ፍርቂ ዘመን ንመጀመርታ ግዜ ስደተኛታት ኤርትራዊያን ኻብ ዚውሕዙ ኣትሒዙ ካብ ሓሙሽተ ስደተኛታት እቶም ክልተ ንልዕሊ 20 ዓመት ኣብኡ ጸኒሖም ፍርቆም ከኣ ኣብ መዓስከር ስደተኛታት ተወሊዶም እዮም።

ሓደ መዓልቲ ንወለዱ ወይ ንሽዱሽተ ምንኣሱ ኣሕዋቱ ኸይነገሮም ምስ ካልኦት መንእሰያት ካብቲ ደምበ ተጸምበረ እሞ ጕዕዞኡ ጀመረ። ናብ ሊብያ ባሕሪ መዲተራነያን ኣውሮጳ ከምኡውን ናብ ሓድሽ ህይወት ገጾም ከዱ። ንዅላቶም ተስፋን ሓጐስን ዝመልኦ እዋን እዩ ነይሩ ።

ጀማል ብዛዕባ እቲ ኣብ መጻኢ ኼጋጥም ዚኽእል ሓደጋታት ማለት ብዛዕባ ኸቢድ ጕዕዞን ጥሜትን ካልእ ነገራትን ሰሚዑ እኳ እንተ ነበረ ከይዱ እዩ። ትምህርትን ክንክን ጥዕናን ድሕንነትን ስራሕን እዩ ዚምነ ነይሩ።"

ግና ካብቲ ዝሰሞዖን ዝተጸበዮ ንላዕሊ ኮይኑ ረኺብዎ።ጃማል ነቲ ዚወርዶ ዝነበረ ዓመጽን ህስያን ኣይተዳለወን እቶም ነቲ መገዲ ዚቈጻጸርዎ ዝነበሩ ሰምሰርቲ ከኣ ነዚ ነገር ኣረጋጊጾምሉዮም።'በዚ መገዲ ምኻድ ታህሪብ -እዛ ቃል ከም ቀስ ኢልካ ትመውት ዘለኻ ዮ' ይብል ሰባት በቲ ዶባት ሰጊሮም ገበነኛታት ብምስጢር ዚንቀሳቐሱሉ ዘይስሩዕ ምንቅስቓስ ንምምልካት እያ እትጥቀም።

ኣብቲ መጀመርታ እቶም ሰምሰርቲ ንጀማልን ነቶም ካልኦት ጽቡቅ ጌሮም ኣልዮሞም። ካብ ቤቶም እንዳራሓቁ ምስከዱ ግና ብፍላይ ድማ ቡዙሕነገራት ካብቶም ሰምሰርቲ ተጸበይቲ ኣብዝኾኑሉ እዋን ግና ኵሉ ነገር ተቐየረ ። ጃማል ሕማቕ ኵነታት ከጋጥሞ ትጽቢት እኳ እንተ ገበረ እቲ ዕዓመጽን ስቓይንዕ ግን ኣይነበረን።

ኪሸጡኻ ወይ ዝዀነ ይኹን ነገር ኪገብሩልካ ይኽእሉ እዮም። "ኣብ ኢድካ ወላሓንቲ ትገብሮ ነገር የለን" ይብል። "ዚሓትቱኻ ዘበለ ዅሉ ኺግበር ኣለዎ።"

ኣብ ሊብያ ምስ ካልኦት ብኣሽሓት ዝቝጸሩ ሰባት ኣብ ሓደ መኽዘን ተኣሲሩ ኔሩ ። እቶም ነጋዶ ደቂ ሰባት ነቶም ግዳያቶም ብተሌፎን ንኣባላት ስድራቤቶም ሰልዲ ስደዱልና በሉ እናበልዎም በቴሌፎን፤ይወቅዕዎምን ይቅጥቅጥዎም።። ኣብ መወዳእታኡ ገንዘብ ጥራይ እዮም ዚደልዩ። ንስድራ ቤትካ ኽትድውለሎም ስለ ዚነግሩኻ በጃ ይኸፍሉ እዮም" ይብል ጀማል።

ጀማል ናይ የዕሩኽቱ ቴሌፎን ቁጽሪ ብቃሉ ኣጽኒዕዎ ስለዝነበር፤ግዲኡ ምስበጸሐ እንዳተቀጥቀጠ ደዊልሎም። እቶም ኣዕሩኽ ንጃማል ብዛዕባ ዅነታቱ ንወለዱ ነገርዎም - ካብ ዚወጽእ ኣትሒዞም ብዛዕባኡ ንመጀመርታ ግዜ ዝሰምዕዎ ዜና እዩ ነይሩ ።

እቲ ዓመጻ ዘየቋርጽን ዘስካሕክሕን ኢዩ ነይሩ - ገሊኣቶም ብበትሪ ወይ ብጭጕራፍ ይቕጥቀጡ ገሊኣቶም ብጠበንጃ ይወቕዑ ገሊኣቶም ብኤለክትሪክ ይቝረጹ ገሊኣቶም ከኣ ኣብ ቈርበቶም ጐማ ይመክኹ ነበሩ ። እቲ ቓንዛ ኣዝዩ እዩ ዚኸብድ ። ከም ዝሞትካ ዀይኑ እዩ ዚስምዓካ" ይብል። ኣብቲ መኽዘን ዝነበረ ኣዋርሕ ገለ ኻብቶም ማረኽቱ በቲ መውቃዕቲ ሞቱ።

ሓደ ማዓልቲ ንዕረፍቲ ኢሎም ምስኣውጽዎም፤ ምስ ውሑዳት ጉጅለታት ኮይኑ ሓዲሙ። ተኩሲ ስለቶኮሱልና ገሊኣቶም ከቢድ ጕድኣት ወሪድዎምን ብእግሮም ክኸዱ ኣይክእሉን : ስለዚ "ኵላትና ንሓድሕድና ንተሓጋገዝ ጀሚርና " ይብል ብተወሳኺ ።

ምስቶም ቅድሚኦም ዝነበሩ ፈተውቶም ተራኸቡ እሞ ኣብ ሊብያ ተቐመጡ ካብቲ ዘሕለፍዎ ጸበባን ቍስሎምን ምእንቲ ኽሓውዩ ድማ መዕቈቢ ተዋህቦም ። ገሊኣቶም ኣብ ሊብያ ተራ ስራሕ ክረኽቡ ኸለዉ ገሊኣቶም ከኣ ናብ ኣውሮጳ ገጾም ክኸዱ ሃለዉ። ጃማል ጕዕዞኡ ኪቕጽል ዝነበሮ እንኮ ተስፋ ዀይኑ ተሰምዖ ።

ኣብ መወዳእታ ናብ ሓንቲ ንእሽተይን ሰብ ዝመላኣ ጀልባ ተሰቂሉ።ነቶም ኣብ መወዳእታ ክምለሱ ዝሓሰቡ ኣብቲ ከባቢ ዝነብሩ ዋርያታት ቀጥቂጦሞም። "ናብታ ጀልባ ኬድካ መጻኢኻ ክትገጥሞ እዪ ዝምረጽ። ወይ ክትጠልቅ ኢኻ ወዳማ ክትድሕን። "ይብል ነቲ ኩነታት ክገልጾ ከሎ

ሳልሳይ ኣማራጽውን ኔሩዩ።ሞተር እታ ጃልባ ነዊሕ ከይጸንሐ ዕዮኡ ኣቋረጸ: ኣብቲ ኸባቢ ዝነበሩ ገፈፍቲ ዓሳ ድማ ነቶም ሰበ-ስልጣን ብዛዕባ ዅነታቶም ኣጠንቀቕዎም። ጃማልምስን ብጾቱ ተጓዓዝትን ድሒኖም ናብ ቱኒዝያ ተወስዱ፣ ኣብ ከተማ ሜደኒን ዚነብረላ ቱኒዝያ ተወስዱን ጥዕናን ስነ፡ኣእምሮኣውን ሓገዝ ድማ ተጌሩሎም።

ብዛዕባ እቲ ዘሕለፎ ጎዕዞ ከዘንትው ከሎ እቲ ዝኸፈአ ነገር ኣብ ባሕሪ ጥሒልካ ሙማት ዘይኮነ ኣብ በረኻ ተሕልፎ ስቃይ ከምዝኾነ የዘንትው።

ጃማል ሓድሽ ህይወት ናይ ምንባር ባህጊ ይርድኦ ኢዩ እንተዀነ ግን ነቶም ተመሳሳሊ ጕዕዞ ክገብሩ ዝደልዩ "ብዛዕባ ስድራቤቶምን ገዛእ ርእሶምን ሽሕ ሳዕ ሕሰቡ" ብምባል ናይ መጠንቀቅታ መልእኽቲ የማሓላልፍ። ኣብ ባሕሪ ቕድሚ ሙማትካ ብኣሽሓት ኣብ ኢድ ሰምሰርት ክትመውት ኢኻ ይብል።

ENDS